Roszczenie informacyjne organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i pokrewnymi zgodne z Konstytucją

W dniu 11 października 2011 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych in fine jest zgodny z Konstytucją, tj. z jej art. 22; w pozostałym zakresie sprawę umorzył (sygn. P 18/09).
W dniu 11 października 2011 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że art. 105 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych in fine jest zgodny z Konstytucją, tj. z jej art. 22; w pozostałym zakresie sprawę umorzył (sygn. P 18/09).

Sędzia TK Adam Jamróz w ustnym uzasadnieniu wskazał, że w demokratycznym państwie prawa dopuszczalne jest ograniczanie przez ustawodawcę swobód obywatelskich (tu: swobody działalności gospodarczej).

Ograniczenie swobody działalności gospodarczej jest wg Trybunału w tym przypadku proporcjonalne i zgodne z art. 22 i 31 ust. 3 Konstytucji.

Proporcjonalność ograniczenia jest zachowana, gdyż informacje mogą być ujawniane organizacji zbiorowego zarządzania („OZZ”) tylko w stopniu niezbędnym, a między obowiązanym do ujawnienia informacji a OZZ nie zachodzi stosunek konkurencji. Oba podmioty ze sobą nie konkurują na rynku.

Przepis art. 105 ust. 2 PrAut jest więc szczególną postacią ograniczenia swobody działalności gospodarczej na rzecz OZZ ze względu na ważny interes społeczny i prawa innych osób (tu: twórców – art. 31 ust. 3 Konstytucji). Ograniczenie to jest także uzasadnione społecznym modelem gospodarki rynkowej i postulatem solidarności społecznej oraz celem artykułu art. 105 ust. 2 PrAut.

Według Trybunału art. 105 ust. 2 PrAut ma charakter klauzuli generalnej i dotyczy wszelkich wynagrodzeń autorsko prawnych w sferze prywatnoprawnej. Nie chodzi tu bynajmniej o roztaczanie władztwa publicznoprawnego OZZ nad obowiązanymi do ujawnienia informacji. Chodzi o informacje o ewentualnej kwocie należnej twórcom w znaczeniu cywilistycznym, którą sędzia Jamróz odróżnił tu od kwoty uzyskanej.

Niestety Trybunał nie odniósł się do funkcji gwarancyjnej, jakiej można by się spodziewać po tym przepisie. Zabrakło w rozważaniach Trybunału oceny prawnoporównawczej z uwzględnieniem dyrektywy 2004/48/WE (art. 6,7,8 ust. 3 e) w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej lub art. 80 ust. 2 PrAut. Przypomnę tylko, że wskazane przepisy w razie zobowiązania sądu do ujawnienia informacji, chronią m.in. tajemnice przedsiębiorcy i tajemnice ustawowo chronione. Trybunał bez szerszego uzasadnienia wskazał (z czym można polemizować, mając zwłaszcza na uwadze cel przepisów), że art. 105 ust. 2 i art. 80 PrAut to dwie różne instytucje prawa autorskiego.

W pisemnym uzasadnieniu Trybunał ma ocenić także charakter prawny tzw. opłaty produkcyjno-importowej z art. 20 PrAut. O wątpliwościach prawnych po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Padawan pisaliśmy tu.

0 Shares:
Dodaj komentarz
Przeczytaj także
Czytaj więcej

Prawo do publicznego komunikowania utworu w prawie autorskim Unii Europejskiej – zarys trendu w orzecznictwie TSUE – prezentacja w INP PAN

W oczekiwaniu na planowane na 22 czerwca 2021 r. orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach połączonych C-682/18 YouTube oraz C-683/18 Cyando, dzielę się prezentacją, którą pod koniec ubiegłego roku wygłosiłem na ten temat w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Planowane orzeczenie TSUE może być przełomowe dla ogólnounijnego rozumienia prawa do publicznego komunikowania utworów. W sprawie YouTube/Cyando także przełomowo wypowiedział się już rzecznik generalny ØE Saugmandsgaard w dniu 16 lipca 2020 r. – zobaczymy.
Czytaj więcej

Nowa publikacja w Zeszytach Naukowych Uniwersytetu Jagiellońskiego nr 3/2018 o tantiemach audiowizualnych / A new article in the third issue 2018 of the Jagiellonian University Journal of IP quarterly on audiovisual royalties

W trzecim numerze kwartalnika Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace z Prawa Własności Intelektualnej za 2018 r. opublikowano na stronach 86-110 mój artykuł pod tytułem: Tantiemy audiowizualne w zarysie: charakter prawny, podstawy reprezentacji organizacji właściwej oraz problem tak zwanych starych tabel wynagrodzeń autorskich. Poniżej kilka tez w języku polskim i angielskim z tego artykułu. __________________________________________________________________________ The third issue of the Jagiellonian University Journal of IP Law quarterly for 2018 has just published (pages 86-110) my article on audiovisual royalties in outline: legal nature, representation basis of the proper organization and the problem of so-called old remuneration tables. Below are some few theses in Polish and English from this article.
Czytaj więcej

Niezrzekalne wynagrodzenie (tantiemy audiowizualne) za publiczne komunikowanie utworu audiowizualnego – prezentacja w Uniwersytecie Warszawskim

W dniu 11 kwietnia 2018 r., w Uniwersytecie Warszawskim, w ramach seminarium doktoranckiego pod kierunkiem prof. dr hab. Moniki Czajkowskiej-Dąbrowskiej, wygłosiłem referat na temat wynagrodzeń niezrzekalnych (tantiem audiowizualnych - TA) za publiczne komunikowanie utworu audiowizualnego.
Czytaj więcej

Unijna reforma ochrony danych osobowych i prywatności: krótkie wprowadzenie

W dniu 5 maja 2016 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowane zostało Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (dalej: „Rozporządzenie”). Przepisy Rozporządzenia weszły w życie 20 dnia po publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, a będą stosowane od dnia 25 maja 2018 r.
Czytaj więcej

Media Report – recent PrawoAutorskie.pl practical comments on the case C-160/15 GS Media BV

The Gazeta Prawna daily paper published commentaries of practicing lawyers on the high-profile decision of the Court of Justice of the European Union of 8 September 2016 in case C-160/15 GS Media BV. The PrawoAutorskie.pl lawyers were also requested to provide their answers; Janusz Piotr Kolczyński, attorney-at-law, presented his standpoint.
Czytaj więcej

Sprawozdanie z Konferencji Naukowej: Jednolity wymiar prawa własności intelektualnej w Europie XXI wieku – z perspektywy praktyka

W dniu 18 maja 2016 r. w Warszawie odbyła się konferencja naukowa „Jednolity wymiar prawa własności intelektualnej w Europie XXI wieku – z perspektywy praktyka”. Patronat honorowy nad wydarzeniem objęła Naczelna Rada Adwokacka oraz Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. W roli moderatów i prelegentów wystąpili specjaliści z dziedziny prawa własności intelektualnej.
Czytaj więcej

Tworzenie i utrzymywanie stron www, zdalna konserwacja oprogramowania i sprzętu, dostarczanie obrazów, tekstu i informacji oraz udostępnianie baz danych – umowy licencyjne na celowniku fiskusa – wyrok TSUE z 15.12.2015 r. (C-419/14 WebMindLicense Kft)

Osią sporu było rozumienie miejsca świadczenia usług drogą elektroniczną dla potrzeb podatku VAT. Zgodnie z postanowieniami prawa unijnego, zasadą jest, że miejscem świadczenia usługi drogą elektroniczną na rzecz przedsiębiorcy, jest miejsce, gdzie usługobiorca posiada siedzibę swoje działalności gospodarczej. Chodziło w tym przypadku o takie usługi jak tworzenie i utrzymywanie witryn internetowych, zdalna konserwacja oprogramowania i sprzętu, dostarczanie obrazów, tekstu i informacji oraz udostępnianie baz danych.
Czytaj więcej

Public lending right, utwory osierocone, niedostępne w handlu i inne podstawowe pytania do nowelizacji prawa autorskiego wchodzącej w życie 20.11.2015

W dniu 20 listopada 2015 weszła w życie tzw. duża nowelizacja prawa autorskiego. Chodzi o ustawę z dnia 11 września 2015 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 1639). Nowelizacja ta wywoływała poruszenie jeszcze przed jej uchwaleniem. Czy zasługuje ona na miano „dużej” pozostawiamy do oceny czytelników. Jest selektywna. Dla niektórych uczestników rynku praw autorskich będzie „bardzo duża”, dla innych pozostanie „bardzo mała”. Niezależnie od ocen, redaktorzy PrawoAutorskie.pl i radcowie prawni Janusz Piotr Kolczyński i Przemysław Dominik Antas odpowiadają na kilka podstawowych pytań zadanych im przez Dominikę Sułecką.